Rak nerki charakteryzuje się długim okresem rozwoju podczas, którego nie daje żadnych objawów. Wiąże się to często z wykrywaniem raka stosunkowo późno, w zaawansowanej fazie wzrostu. Do najbardziej charakterystycznych objawów należą: krwiomocz, wyczuwalny guz nerki i ból zlokalizowany w jego okolicach. W momencie wykrycia, któregokolwiek z nich konieczne jest zgłoszenie się do lekarza i wykonanie badań w celu dalszej diagnostyki. Do mniej specyficznych objawów zalicza się także: utratę apetytu, spadek wagi ciała, anemię, przewlekłe zmęczenie i stany podgorączkowe.[,]
Jak postawić diagnozę?
W przypadku podejrzenia choroby lekarz przeprowadza z pacjentem badanie fizykalne i dokładny wywiad medyczny. Jeśli będzie to konieczne skieruje na dalsze badania. Standardowy proces diagnostyczny składa się z kilku etapów.
1. Ogólne badanie moczu i morfologia krwi.
2. USG jamy brzusznej, na podstawie którego można postawić wstępną diagnozę.
3. Tomografia komputerowa z podaniem kontrastu – pozwala ocenić wielkość, kształt i lokalizację guza oraz określić czy występują przerzuty do okolicznych narządów.
4. Rezonans magnetyczny – wykorzystywany u pacjentów u których nie można wykonać tomografii z kontrastem.
5. Badanie RTG.[,]
W przypadku podejrzenia wystąpienia przerzutów lekarz może zdecydować o konieczności przeprowadzenia badań specyficznych dla danego organu np. badania obrazowego kości.
Leczenie
Istnieje kilka metod leczenia raka nerki. Wybór uzależniony jest od rodzaju nowotworu i oceny klinicznej pacjenta.
Metody standardowe:
⦁ leczenie operacyjne,
⦁ radioterapia,
⦁ chemioterapia
⦁ immunoterapia,
⦁ terapia celowana.[5,6]
Leczenie operacyjne
To podstawowa metoda leczenia raka nerki polegająca na całkowitym lub częściowym usunięciu narządu tzw. nefrektomii. Jeśli wycięcie zmiany nie jest możliwe wykonuje się zabieg mający na celu ograniczenie dopływu krwi do nerki. Komórki raka nie dostają wtedy wystarczającej ilości tlenu i innych substancji potrzebnych do wzrostu, co doprowadza do obumarcia części komórek i zmniejszenia się guza.[1]
Radioterapia
Polega na wykorzystaniu promieniowania elektromagnetycznego w celu zniszczenia komórek rakowych. Z reguły jest to seria trwających po kilkanaście minut naświetleń. Liczba powtórzeń zależy od stopnia zaawansowania nowotworu. Stosuje się ją jako terapię dodatkową tzw. adjuwantową po leczeniu operacyjnym lub terapię paliatywną mająca na celu przyniesienie chorym ulgi i podniesienie ich jakości życia.
Chemioterapia
Chemioterapia ma za zadanie zahamować wzrost komórek nowotworowych. Może być przyjmowana doustnie bądź dożylnie. Wykorzystywana jest głównie w przypadku zaawansowanego nowotworu, który nie reaguje na inne metody leczenia bądź jako terapia wspomagająca.
Immunoterapia
Immunoterapia to leczenie w oparciu o substancje, które pobudzają naturalne reakcje obronne organizmu i ukierunkowują je na walkę z rakiem. Metodę tę stosuje się głównie w przypadku chorych, u których operacja usunięcia guza nie jest możliwa.
Terapia genowa
Kolejną z nowoczesnych metod leczenia raka jest tzw. terapia celowana. Wykorzystuje ona leki, które rozpoznają i niszczą specyficzne komórki nowotworowe, bez uszkadzania zdrowych.
Terapia wspomagająca
Zarówno nowotwór, jak i stosowane leczenie stanowią duże obciążenie dla organizmu pacjenta. Aby poprawić jego komfort życia stosuje się leki, które ograniczają dolegliwości. Zalicza się do nich m.in. leki przeciwbólowe i przeciwwymiotne. Bardzo ważnym aspektem leczenia jest także zadbanie o zdrowie psychiczne pacjenta. Otoczenie chorego wsparciem rodziny i wykwalifikowanego personelu jest często kluczowe w calu zapewnienia kompleksowej terapii.[6]
Ryzyko nawrotu – jak je ograniczyć?
Szacuje się, że w około 20-30% przypadków nawrotów może wystąpić w przeciągu pierwszych trzech lat po zakończonym leczeniu.[4,] Z tego powodu bardzo ważny jest stały nadzór lekarski i wykonywanie systematycznie badań kontrolnych, które pozwalają na szybkie wykrycie zmian nowotworowych. Osoby narażone na tzw. czynniki ryzyka są bardziej zagrożone wystąpienia nawrotu czy przerzutów, dlatego pacjenci powinni dążyć do ich całkowitego wyeliminowania.
