Co to jest rak szyjki macicy?
To złośliwy nowotwór, dotykający tkanek szyjki macicy, która jest częścią układu rozrodczego kobiety. Nowotwór ten rozwija się z nieprawidłowych komórek, powstających zarówno w tkance:
⦁ nabłonkowej – pełniącej m.in. funkcje ochronne. Mówimy wtedy o raku płaskonabłonkowym,
⦁ gruczołowej – której zadaniem jest wytwarzanie śluzu. Nowotwór dotykający tej tkanki to gruczolakorak.
Rzadziej spotykane są również inne rodzaje guzów – na przykład mieszane bądź neuroendokrynne. Choroba ta najczęściej diagnozowana jest u kobiet w wieku pomiędzy 35 a 44 lat.[]
Jakie są jego przyczyny?
Wśród głównych czynników zwiększających ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy wymienia się:
⦁ infekcje wirusem HPV,
⦁ wczesne rozpoczęcie życia seksualnego,
⦁ dużą liczbę partnerów seksualnych,
⦁ wielorództwo,
⦁ palenie tytoniu,
⦁ stwierdzoną wcześniej nieprawidłowość w badaniu cytologicznym,
⦁ wcześniejsze infekcje intymne,
⦁ stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej,
⦁ osłabiony układ immunologiczny.[]
Czy rak szyjki macicy jest zaraźliwy i czy jest dziedziczny?
Rak szyjki macicy nie jest dziedziczny. Największe znaczenie w rozwoju nowotworu ma wirus brodawczaka ludzkiego – HPV. Drogą prowadzącą do zakażenia się nim są kontakty seksualne – zarówno poprzez seks waginalny, oralny, analny jak i kontakt dłoni z zakażonymi genitaliami.
Wirus HPV
HPV jest powszechnym wirusem – większość osób aktywnych seksualnie ma z nim kontakt podczas swojego życia. Przeważająca część zakażeń ustępuje samoistnie i nie powoduje szkód w organizmie, jeśli jednak infekcja staje się przewlekła, znacznie zwiększa ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy.[]
Szczepionka przeciwko HPV
W Polsce zarejestrowane są 3 szczepionki przeciwko HPV. W krajach, gdzie prowadzone są programy szczepień przeciwko HPV szacuje się, że zapobiegają one rozwojowi około 70% przypadków zachorowań na raka szyjki macicy.[]
W Polsce informacji o bezpłatnych szczepieniach należy szukać na stronach internetowych miasta, powiatu, czy gminy.[]
Objawy i diagnoza raka szyjki macicy
Rak szyjki macicy we wczesnym stadium może nie dawać objawów. W zaawansowanej postaci powoduje:
⦁ nieregularne krwawienia miesiączkowe,
⦁ bóle miednicy,
⦁ krwawienia i ból po stosunku.
Badanie przesiewowe, takie jak cytologia, czy test wykrywający HPV, pozwalają na zauważenie nieprawidłowości we wczesnym stadium. Jeśli analizując wyniki wspomnianych badań, pojawi się podejrzenie raka szyjki macicy, kolejnym krokiem jest biopsja (pobranie fragmentu komórek) oraz kolposkopia (oglądanie szyjki macicy przez specjalny przyrząd optyczny przez ginekologa). Są to metody diagnostyczne, ale czasem, jeśli zmiana widoczna na szyjce macicy jest niewielka, lekarz może ją w całości usunąć podczas biopsji.
Czy rak szyjki macicy może dawać przerzuty?
Jeśli nowotwór rozprzestrzeni się na inne narządy, mamy do czynienia z przerzutami. Rak szyjki macicy najczęściej tworzy przerzuty do wątroby, płuc i kości. Przerzutowy rak jest trudny do wyleczenia, zwykle stosuje się terapię systemową, do której zalicza się chemioterapię, immunoterapię oraz terapię celowaną.[2]
